Incontinentie

Wat is urine-incontinentie?

Incontinentie betekent het verlies van urine op momenten dat u het niet wilt. Het wordt dan ook veelal ongewild urineverlies genoemd. Er zijn in Nederland ongeveer 1 miljoen mensen die last van hebben van incontinentie. Het komt voor bij mannen en vrouwen.
Urineverlies kan optreden op verschillende momenten en kan soms vooraf worden gegaan door heftig aandrangsgevoel. Het urineverlies kan van een paar druppels tot een hele plas zijn. Soms is het zo erg dat een inlegkruisjes of maandverband niet voldoende is om de urine op te vangen. U kunt te maken krijgen met schaamtegevoelens en soms kan het urineverlies uw dagelijkse activiteiten erg beperken.

Waardoor kunt u ongewild urineverlies krijgen?

Bij vrouwen lijkt een duidelijke relatie met de zwangerschap en vaginale bevalling te zijn. Ook kan suikerziekte en overgewicht een nadelig invloed hebben.
Bij mannen zijn hogere leeftijd, plasklachten en behandelingen in verband met prostaatkanker belangrijke risicofactoren.
Neurologische stoornissen zoals bijvoorbeeld MS, kan bij zowel mannen als vrouwen urineverlies geven.

Bij incontinentie werken de sluitspier van de blaas, de bekkenbodemspieren en/of de blaas niet goed samen. Soms zijn de spieren en banden waaraan ze hangen uitgerekt. Dit kan ontstaan door zwangerschap, bevalling, lichamelijk zwaar werk, overgewicht en/of veelvuldig hoesten. Bij het ouder worden, worden de spieren en banden ook slapper.

Welke soorten urineverlies zijn er?

Er zijn verschillende vormen van incontinentie namelijk inspanningsincontinentie, aandrang-incontinentie of gemengde incontinentie.

Inspanningsincontinentie (ook wel stress-incontinentie). Deze vorm van urineverlies komt voor als de druk in uw buikholte plotseling toeneemt door het aanspannen van de buikspieren. Dit gebeurt bijvoorbeeld als u niest, hoest, tilt of sport of als u plotseling opstaat. U verliest dan urine zonder dat u aandrang voelt.
Aandrang-incontinentie (urge-incontinentie). Bij deze vorm is uw aandrang zo sterk of plotseling dat u het toilet niet op tijd haalt. Verandering van lichaamshouding, lopen of het horen van stromend water veroorzaakt aandrang gevolgd door urineverlies. Er is zeer vaak aandrang om te plassen.
Gemengde incontinentie. Ook bestaat er een combinatie van de hierboven genoemde klachten. Dit wordt gemengde incontinentie genoemd.

Wat kunnen we voor u doen als u last heeft van ongewild urineverlies?

Voor de behandeling van uw incontinentie is het belangrijk om te weten van welke vorm u last heeft. Indien er sprake is van incontinentie zal over het algemeen begonnen worden met gespecialiseerde fysiotherapie van de bekkenbodem. Deze bekkenfysiotherapie wordt verricht door gespecialiseerde fysiotherapeuten die training hebben gevolgd waardoor ze u kunnen aanleren welke spieren u moet gebruiken voor het plassen maar ook welke u moet aanspannen bij het ophouden van de urine. Nadat u heeft geleerd om de spieren op een goede wijze te gebruiken is het belangrijk dat deze bewegingen deel gaan uit maken van uw dagelijkse bezigheden.

Bij inspanningsincontinentie die niet voldoende reageert op de bekkenfysiotherapie zijn ook nog aanvullende behandelingen mogelijk zoals het plaatsen van een bandje onder de plasbuis om te zorgen dat u geen urine meer verliest, een TVT(-O)-operatie of Bulkamid.

Ook kan soms een inwendige vaginale ring of operatie u helpen als u ook een verzakking heeft. Bij aandrang incontinentie zijn er naast medicijnen ook nog aanvullende poliklinische behandelingen mogelijk zoals de stimulering van de enkel zenuw (PTNS) waardoor u beter de aandrang gevoelens kunt controleren of blaasspoelingen die bij u thuis gegeven kunnen worden. Ook verrichten we een operatie bij aandrang incontinentie die niet reageert op andere therapieën waarbij we BOTOX in de blaas aanbrengen om zodoende de blaasspier luier te maken.

Wat hebben we gedaan om u beter en sneller van dienst te kunnen zijn?

Om te zorgen dat u direct met een goede diagnose en behandelplan het ziekenhuis verlaat na uw eerste bezoek hebben we een speciaal spreekuur ontwikkeld voor vrouwen met ongewild urineverlies. Bij vrouwen is er soms ook sprake van een gynaecologisch probleem waarvoor evaluatie nodig is.
Voordat u op het spreekuur komt krijgt u een vragenlijst en wordt u verzocht om een plasdagboek bij te houden. Ook zal uw urine worden nagekeken. U wordt op het spreekuur  door een gespecialiseerde continentieverpleegkundige en vervolgens door een uroloog en gynaecoloog gezien in een gesprek van circa 40 minuten. Tijdens deze afspraak wordt eerst door een gespecialiseerde continentieverpleegkundigen aan de hand van vragenlijsten uw klachten in kaart gebracht. Hierna wordt u onderzocht door de gynaecoloog en aanvullend wordt door de uroloog met een kleine camera in de blaas gekeken. (folder cystoscopie) Aanvullend wordt er nog een plastest gedaan waarna u een afsluitend gesprek krijgt bij beide specialisten.

Mannen met incontinentie worden gezien op het urologie spreekuur.

Uiteraard kunt u uitgebreid voorlichting krijgen over incontinentiemateriaal via de continentie-verpleegkundigen Anja Verbaan en Jolanda Wolf. Zij zullen u begeleiden bij vervolgbehandelingen in het ziekenhuis.

Wanneer kunt u hier terecht?

Elke week vindt in Delft het spreekuur plaats op donderdag en in Voorburg om de week op dinsdag. Er is altijd een uroloog en een gynaecoloog bij het spreekuur aanwezig. De urologen die aan dit spreekuur deelnemen zijn Roos Stuurman-Wieringa en Sarah van Loopik (Voorburg-Delft). De gynaecologen die dit spreekuur verzorgen zijn A.L.Milani (locatie Voorburg), F.C. Siemens (locatie Delft) en D.A van Rumpt (locatie Delft en Voorburg).

Hoe kunt u een afspraak maken voor dit spreekuur?

Voor een afspraak in Delft of Voorburg belt u van maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 17.00 uur via (015) 260 42 07. Telefoonnummer continentie-verpleegkundige: (015) 260 36 02

Houdt u er rekening mee dat u door uw verzekering verplicht bent bij de eerste poli-afspraak een verwijsbrief van huisarts, tandarts of verloskundige te overleggen. De verwijsbrief is belangrijk omdat zonder deze brief de kosten voor uw behandeling niet vergoed worden.

U kunt hier de patiëntenfolders downloaden